Jak w szczęście?
Czego dowiesz się czytając ten wpis:
- Jakie podejście do szczęścia ma filozofia? Na celowniku hedonizm i stoicyzm.
- Co o szczęściu mówi psychologia? Naukowe podejście do tematu.
- Trzy główne czynniki kształtujące nasze szczęście.
Hedonizm
Maksymalizacją szczęścia doczesnego, krótkotrwałego, opartego głównie na chwilowych przyjemnościach fizjologicznych nazywamy hedonizmem.Człowiekiem, który przedstawiać może hedonizm absolutny jest Dan Bilzerian. Aktualnie jego profil na Instagramie śledzi ponad 30 milionów ludzi. Przedstawia on swoje życie jako pasmo permanentnego szczęścia, przyjemności i radości.
Wątek ten jest rozwinięty na kanale YouTube, Nie wiem ale się dowiem.
Stoicyzm
Dla przeciwwagi można przytoczyć tutaj filozofię stoików, którzy szczęście zawierzali chociażby w umiarze, szukaniu złotego środka, dystansie do losu czy nie przejmowaniu się tym, na co nie mamy wpływu. Głównymi przedstawicielami był Seneka Młodszy, czy Marek Aureliusz, a zapoczątkowany został przez Zenona z Kition.
 | |
| Cesarz i filozof - Marek Aureliusz |
Psychologia
Psychologia zapatruje się troszeczkę odmiennie na szczęście, a sprawę tę potraktowała naukowo.
W książce Wojciszke, "Psychologia miłości" możemy doczytać, że większość ludzi na świecie deklaruje, że jest szczęśliwa.
Ogólnie, dzieląc czynniki wpływające na szczęście, można je zawrzeć w trzech głównych kategoriach:
Cechy indywidualne człowieka
Zawierają się tutaj cechy silnie dziedziczone i względnie stałe, takie jak:
- Poziom neurotyzmu,
- Poziom ekstrawersji,
- Poziom ugodowości,
- Poziom sumienności,
- Poziom otwartości na nowe doświadczenia.
Wyliczono, że czynniki te odpowiadają w 50% za względny poziom szczęścia człowieka. Tak więc wiele zależy od tego, co otrzymamy po rodzicach.
Aktywności
Są to wszelkie czynności, które człowiek może podjąć w celu podwyższenia poziomu szczęścia. Wojciszke zebrał dwanaście czynników, które wykonywane mają szansę na zwiększenie naszego szczęścia.Jeżeli dana czynność sprawia nam wiele przyjemności, to istnieją przynajmniej dwa podobne do niego, które również sprawią nam banana na twarzy. Listę znajdziesz na Facebooku.
Mądre głowy obliczyły, że całość tych aktywności wpływa na poziom naszego szczęścia w około 40%.
Warunki zewnętrzne
 |
| Pieniądze szczęścia nie dają ale dzięki nim możemy się wylegiwać |
Są to wszystkie okoliczności, w jakich przyszło nam żyć. Tutaj największy wpływ ma kultura i zamożność kraju, w którym mieszkamy. Im biedniejszy kraj, tym większy wpływ bogactwa na szczęście.
Najważniejsze jest spełnienie podstawowych potrzeb, które wymienił chociażby Maslow w swojej piramidzie. Są to potrzeby fizjologiczne jak przestrzeń do życia, jedzenie, czysta woda.
Podstawową potrzebą jest także bezpieczeństwo. Tutaj warto wspomnieć, że z naszym bezpieczeństwem nie wiąże się tylko to, że możemy przejść przez Planty w nocy i nie zarobić w zęby od Sebka.
Bezpieczeństwo zapewnia nam również dostęp do skutecznej opieki medycznej, do ochrony przez podstawowe służby państwa - policji, straży, składa się na to brak wojen czy terroru, a także poczucie bezpieczeństwa w domu.
Niewątpliwie niezaspokojenie tych podstawowych potrzeb w dużym stopniu ogranicza możliwość stania się człowiekiem szczęśliwym. Wskazują na to chociażby badania, w których starano się odpowiedzieć na pytanie - "gdzie jest największy odsetek ludzi z depresją na świecie".
Najwięcej ludzi na świecie na depresję choruje w Indiach – aż 56,6 mln. Stanowią oni 4,5% mieszkańców tego kraju. W tym kraju ogromnej części populacji brakuje dostępu do chociażby zdrowej służby zdrowia.
 |
| Ukraina - piękny lecz wyniszczony kraj, również mentalnie |
Aż 6,3% Ukraińców (2,8 mln) zmaga się z depresją, co jest najwyższym wynikiem procentowym na świecie. Wystarczy przypomnieć Zielone Ludziki Putina i jego tanki na Krymie.
Wracając do naszego szczęścia, to kiedy jednak nasze podstawowe potrzeby są zaspokojone, szczęście kręci się w kółko na tym samym poziomie. W miarę wzrostu poziomu warunków wzrastają potrzeby, co prowadzi do błędnego koła.
W takim wypadku poziom naszego szczęścia zależy już tylko w około 10 % od warunków zewnętrznych - tak często gloryfikowanych. Prawdą jednak jest, że pieniądze szczęścia nie dają (chociaż pomagają).
Podsumowanie
Szczęście zależy od kilku głównych czynników, lecz jego poziom jest względnie stały w przeciągu życia.Należy zdecydowanie w pierwszej kolejności zadbać o podstawowe potrzeby - te fizjologiczne, bezpieczeństwa czy relacji.
Jeżeli można już w naszym poczuciu szczęścia, to należałoby skupić się na aktywności, które sprawiają nam przyjemność. Ich listę będzie można znaleźć na Facebooku - Jak w życie.
Jeżeli Ci się spodobał tekst, podeślij go dalej znajomym. Cała praca, jaką wkładam w ten blog ma na celu rozpowszechnianie rzeczowej wiedzy psychologicznej i pomoc w rozwiązaniu codziennych problemów młodych ludzi. Będę Ci bardzo wdzięczny za wszelką pomoc w popularyzacji naukowego podejścia do życia
Bibliografia:
Maslow A. (2006). Motywacja i osobowość, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. Stoicyzm: https://pl.wikipedia.org/wiki/Stoicyzm
4. Wielka piątka: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielka_pi%C4%85tka
5. Wojciszke B. (2019). Psychologia Miłości. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne GWP.
(2017). Depression and other common mental disorders: global health estimates. World Health Organization. https://apps.who.int/iris/handle/10665/254610
Redakcja i edycja: Kamil Kuliński
